Belgische kiel, gevechtsuitrusting voor een vrijwilliger van de burgerlijke wacht
Technische fiche
Type | Gevechtsuitrusting |
Stijl | Blauwe kiel |
Gedragen door | Misschien Mathieu Brialmont |
Datering | 1825-1830 |
Gefabriceerd door | België |
Afmetingen | 96cm (L) x 51cm (B) |
Materiaal | Linnen, parelmoer, wol en katoen |
Waar te bezichtigen binnen het War Heritage Institute | Legermuseum, Hollandse Zaal |
Burgerlijke wacht
Deze blauwe kiel is een gevechtsuitrusting die in de 19e eeuw door de burgerlijke wacht werd gedragen. De donkerblauwe werkblouse zit ruim rond het lichaam en reikt tot aan de knieën. Ze is vervaardigd van linnen en heeft parelmoeren knopen. Deze specifieke kiel werd gemaakt tussen 1825 en 1830, net voor de Belgische Revolutie.
In augustus 1830 was de opvoering van 'De stomme van Portici' een van de aanleidingen voor de Belgische Revolutie. Overal braken rellen uit, chaos heerste alom. De autoriteiten hadden de situatie niet langer in de hand en gaven de burgerlijke wacht de opdracht de orde te herstellen. Rond deze periode verenigden de verschillende burgerlijke wachten zich in de burgerwacht.
Mathieu Brialmont
Deze kiel zou toebehoord hebben aan Mathieu Brialmont, een militair die zich tijdens de oorlogen van het Eerste Franse Keizerrijk onderscheidde. Hij nam deel aan veldslagen in Spanje en Rusland, evenals aan de slag bij Waterloo. Tijdens de revolutie omarmde hij de Belgische zaak en gebruikte zijn connecties om de overwinning tijdens het Beleg van Venlo mogelijk te maken.
Brialmont werd uiteindelijk bevorderd tot luitenant-generaal. Hij was stadscommandant van Venlo toen de stad tot België behoorde. Nadien werd hij vleugeladjudant van koning Leopold I en later ook van Leopold II. Hij was eveneens gedurende een korte periode minister van Oorlog. Door zijn dood in 1885 verdween de laatste Belg die nog in de rangen van het Franse keizerlijke leger had gediend.
Wist je dat...
de kiel eveneens het kledingstuk is van Tchantchès, een beroemd personage uit de Luikse folklore? Tchantchès wordt uitgebeeld door een marionet en is de verpersoonlijking van de koppige, weerspannige en feestvierende Luikenaar. Ook de Brusselse reus Bompa, die steeds aanwezig is bij de traditionele Meyboomplanting, draagt een blauwe kiel.
Wat maakt deze kiel tot topstuk?
In de 19e eeuw droeg elke ambachtsman, boer of schilder een blauwe kiel en die was echt hét arbeidersuniform van die tijd. In België evolueerde de blauwe kiel van arbeiderskledij naar revolutionair uniform. Hierdoor werd hij enorm populair in ons land. Bovendien maakte het kledingstuk tijdens het eerste decennium van het koninkrijk België ook deel uit van het verplichte uniform van de burgerwacht. Deze blauwe kiel is een topstuk vanwege zijn symbolische en emotionele betekenis.
-Ilse Bogaerts, diensthoofd Textiel, War Heritage Institute
-Gillian Van Weyenbergh, technisch medewerker Uniformen, War Heritage Institute